De gebonden heffingen zijn:

• afvalstoffenheffing;
• begraafrechten;
• rioolheffing;
• leges en rechten.

Afvalstoffenheffing

Het is onze taak om afvalstoffen van particuliere huishoudens in te zamelen. Dat staat in de Wet milieubeheer. De kosten van de inzameling en verwerking van afvalstoffen betalen we uit de afvalstoffenheffing. Inwoners betalen de afvalstoffenheffing ook als ze geen afval voor inzameling aanbieden. We bepalen zelf de grondslag voor de berekening van afvalstoffenheffing, maar we moeten deze keuze wel vastleggen. Afval valt onder deelprogramma 3B Duurzaamheid (2.1.3).

In deze tabel ziet u hoe we de kosten dekten:

Welke ontwikkelingen zagen we? 

De afvalinzameling en -verwerking voerden we kostendekkend uit

De jaren van achterblijvende inkomsten lieten we achter ons. De uitdaging blijft om de kosten te verminderen. Zowel vanuit ons doel om de afvalstromen te verkleinen als om de steeds stijgende kosten van Circulus Berkel op te vangen. Het resultaat (€ 113.598 V) voegden we toe aan de voorziening tarievenegalisatie Afval.

Begraafrechten

Deze rechten bestaan uit een vergoeding voor het gebruik van de begraafplaatsen en een vergoeding voor diensten van de gemeente. Dit heffen we volgens de Verordening begraafrechten. Begraven en het onderhoud van graven valt onder deelprogramma 2B Aantrekkelijke leefomgeving (2.1.2).

In deze tabel ziet u hoe we de kosten dekten:

Welke ontwikkelingen zagen we?

De kostendekkendheid hielden we met 57% boven het minimum van 50%

De kosten voor grafonderhoud zijn niet voor 100% te dekken uit de begraafrechten omdat voor een groot aantal graven de onderhoudskosten in het verleden eeuwigdurend zijn afgekocht. Minimaal 50% vinden we voldoende. Met 57% voldeden we aan die voorwaarde. 

Rioolheffing

De gemeente zorgt voor het afvoeren van huishoudelijk afvalwater en regenwater en heeft ook de zorgplicht voor het grondwater. In de rioolheffing berekenen we de kosten door voor het verbeteren en in stand houden van het gemeentelijk rioleringsstelsel. Voor het berekenen van de rioolheffing volgden we het kostendekkingsplan van het Watertakenplan Olburgen 2023-2027 (WTPO). We hanteren één rioolheffing voor alle watertaken. De opbrengst gebruikten we volledig voor riolering, onderdeel van deelprogramma 2B Aantrekkelijke leefomgeving (2.1.2).

In deze tabel ziet u hoe we de kosten dekten:

Welke ontwikkelingen zagen we?

We werkten met een nieuw 'Watertakenplan'

We voerden het nieuwe Watertakenplan uit. Bij de vaststelling van het plan werd in het kostendekkingsplan een hoger spaarbedrag vastgesteld. Wat een nieuw watertakenplan betekent voor de rioolheffing, volgt dan een jaar later (voor 2024). Bij de vaststelling van de rioolheffing 2024 in november 2023 bleek het tarief daardoor € 8 per aansluiting hoger te worden. Meer over riolering leest u in deelprogramma 2B Aantrekkelijke leefomgeving (2.1.2). Het resultaat (€ 136.470 V) hebben we toegevoegd aan de voorziening tarievenegalisatie riolering.

Leges en rechten

De leges en tarieven van de diverse rechten brachten we in rekening voor de taken en diensten die we als gemeente uitvoerden. De opbrengsten mogen de kosten niet overstijgen. Voor een aantal tarieven stelt het rijk een maximum vast, bijvoorbeeld voor de leges voor reisdocumenten en voor de leges voor akten. 

We mogen kruissubsidiëring toepassen 

De kosten voor de individuele diensten zijn moeilijk te bepalen. Daarom mag een gemeente een kostendekkendheid per dienst of per samenhangende groep van diensten nastreven. We moeten daarin wel een consequente lijn volgen. Zo kunnen we kruissubsidiëring toepassen. 

Kruissubsidiëring betekent: we verhogen de tarieven van leges voor sommige diensten om daarmee de tarieven voor andere diensten laag te kunnen houden. Dit moet in lijn met de wet zijn. 

We dekken de kosten per groep gelijksoortige producten

Dit noemen we de kostendekkendheid. De leges zijn in de tarieventabel van de legesverordening ingedeeld in drie titels: 

1. Algemene dienstverlening. 
2. Dienstverlening vallend onder de fysieke leefomgeving/omgevingsvergunning. 
3. Dienstverlening vallend onder Europese dienstenrichtlijn. 

Hieronder ziet u de kostendekkendheid per titel. Bij de belastingvoorstellen lieten we voor de legesverordening het kostendekkingsplan per product van de legesverordening (per recht) zien. De kosten en opbrengsten houden we niet bij op het niveau van een recht, maar op het niveau van een grotere activiteit binnen een titel. Niet alle rechten kunnen we dus een waarde geven. 

In deze tabel ziet u hoe we de kosten dekten voor 2023:

De opbrengst besteedden we in verschillende deelprogramma's. De opbrengsten van titel 1 (zoals paspoorten) en 3 (winkelvergunning) gebruikten we voor burgerzaken, onderdeel van deelprogramma Besturen (2.1.4). De opbrengsten van titel 2 (zoals omgevingsvergunningen) gebruikten we voor wonen en bouwen, onderdeel van deelprogramma 2A Passend wonen (2.1.1).

Uit het bovenstaande overzicht blijkt dat de opbrengsten niet de kosten dekken. In 2022 was de dekking 28%, in 2023 26% (raming was 29%). 

Welke ontwikkelingen zagen we?

Met de Omgevingswet veranderden de grondslagen voor de legestarieven in titel 2

We bereidden de legesverordening voor op de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024. Met de komst van de Omgevingswet veranderden titels in hoofdstukken en waren voor hoofdstuk 2 nieuwe legestarieven nodig volgens de Omgevingswet. Het lukte niet om dit hoofdstuk vast te laten stellen bij de belastingvoorstellen 2024 in november 2023. De nieuwe legesstructuur volgens de Omgevingswet kwam in december 2023 als 1^e wijziging van de Legesverordening in de raad door de late duidelijkheid vanuit het Rijk hierover.