De gebonden heffingen zijn:

• afvalstoffenheffing;
• begraafrechten;
• rioolheffing;
• leges en rechten.

Kostendekking van belastingen

We laten per heffing zien hoe goed de kosten worden gedekt. De dekking mag maximaal 100% zijn. Bij het berekenen van de dekking tellen we ook overhead en BTW mee. Dit doen we volgens de financiële verordening. We rekenen de overhead uit door de geplande uren te vermenigvuldigen met het vastgestelde percentage. Voor 2024 was dit percentage 69%.

Afvalstoffenheffing

Wij zamelen afval van huishoudens in. Dit is onze taak volgens de Wet milieubeheer. De kosten voor inzameling en verwerking betalen we met de afvalstoffenheffing. Inwoners betalen deze heffing, ook als ze geen afval aanbieden. We bepalen zelf hoe we de heffing berekenen, maar we moeten dit vastleggen. De inwoner betaalt naast het vaste bedrag een variabel bedrag, dat afhangt van het aantal aanbiedingen en de soort aangeboden afval. Afval valt onder deelprogramma 3B Duurzaamheid (2.1.3).

In deze tabel ziet u hoe we de kosten dekten:

Circulus uit Apeldoorn zamelde en verwerkte ons afval

De afvalbegroting was kostendekkend; we maakten geen winst op afval. De tariefstijging betrof alleen inflatie. De kosten zaten vooral in het inzamelen en verwerken van bedrijfs- en huishoudelijk afval. Ook het scheiden en recyclen van afval valt hieronder. We rekenden ook overhead en BTW mee. GBTwente inde de afvalstoffenheffing voor ons. Het resultaat (€ 53.527 V) voegden we toe aan de voorziening tarievenegalisatie Afval.

Begraafrechten

De begraafrechten bestaan uit een vergoeding voor het gebruik van de begraafplaatsen en voor gemeentelijke diensten. Dit heffen we volgens de Verordening begraafrechten. Begraven en het onderhoud van graven valt onder deelprogramma 2B Aantrekkelijke leefomgeving (2.1.2).

In deze tabel ziet u hoe we de kosten dekten:

De kostendekkendheid hielden we met 81% boven het minimum van 50%

De kosten voor grafonderhoud zijn niet voor 100% te dekken uit de begraafrechten omdat voor een groot aantal graven de onderhoudskosten in het verleden eeuwigdurend zijn afgekocht. Minimaal 50% vinden we voldoende. Met 81% voldeden we aan die voorwaarde. 

Rioolheffing

De gemeente zorgt voor het afvoeren van huishoudelijk afvalwater en regenwater. We hebben ook de zorgplicht voor het grondwater. In de rioolheffing berekenen we de kosten voor het verbeteren en onderhouden van het rioolstelsel. Voor de berekening volgen we het kostendekkingsplan van het Watertakenplan Olburgen 2023-2027 (WTPO). We hanteren één rioolheffing voor alle watertaken. De opbrengst gebruiken we volledig voor riolering. Dit valt onder deelprogramma 2B Aantrekkelijke leefomgeving (2.1.2).

In deze tabel ziet u hoe we de kosten dekten:

We werkten met een nieuw 'Watertakenplan'
 

We voerden taken uit voor afvalwater, hemelwater en grondwater. De kosten zaten vooral in het nakomen van onze gemeentelijke watertaken. De tariefstijging betrof alleen inflatie. We pasten wegen en straten aan zodat hemelwater bij hevige regenval vertraagd afvloeit. We gaven ook subsidie aan inwoners voor het afkoppelen van regenwater. Dit voorkomt overbelasting van de riolering. Het resultaat (€ 21.029 N) onttrokken aan de voorziening tarievenegalisatie riolering.

Leges en rechten

We rekenen kosten voor onze taken en diensten. Deze kosten heten leges en tarieven en staan in de Legesverordening. De inkomsten mogen niet hoger zijn dan de kosten. Voor sommige tarieven stelt het rijk een maximum vast. Dit geldt bijvoorbeeld voor de kosten van reisdocumenten en akten.

We mogen kruissubsidiëring toepassen 

Het is moeilijk om de kosten van elke dienst apart te bepalen. Daarom mag de gemeente de kosten per dienst of per groep van diensten dekken. We moeten dit wel op een consequente manier doen. Zo kunnen we kruissubsidiëring toepassen. Dit betekent dat we de tarieven van sommige diensten verhogen om de tarieven van andere diensten laag te houden. Dit moet passen binnen de wettelijke regels.

We dekken de kosten per groep gelijksoortige producten

Dit noemen we de kostendekkendheid. De leges zijn ingedeeld in drie groepen (hoofdstukken): 

1. Algemene dienstverlening. 
2. Dienstverlening vallend onder de fysieke leefomgeving en omgevingsvergunning. 
3. Dienstverlening vallend onder Europese dienstenrichtlijn. 

Hieronder ziet u de kostendekkendheid per hoofdstuk. Bij de belastingvoorstellen lieten we per product zien hoe de kosten en opbrengsten waren. We hielden de kosten en opbrengsten bij per grotere activiteit binnen een groep, niet per recht. Daarom geven we niet alle rechten een waarde.

In deze tabel ziet u hoe we de kosten dekten voor 2024:

Met de Omgevingswet veranderden de regels voor de legestarieven in hoofdstuk 2

De Omgevingswet ging op 1 januari 2024 in. Vanaf dan golden er nieuwe regels voor hoofdstuk 2 van de legesverordening. Deze legden we u in december 2023 apart voor als 1^e wijziging op de legesverordening. De opbrengst van deze leges was veel lager dan geraamd (€ 350.000 N). Veel aanvragen liepen nog vanuit het jaar 2023, pas vanaf medio 2024 kwamen er aanvragen vanuit de gewijzigde regels.

De opbrengst besteedden we in verschillende deelprogramma's

We gebruikten de opbrengsten van hoofdstuk 1 (zoals paspoorten) en hoofdstuk 3 (evenementenvergunning) voor burgerzaken. Dit is onderdeel van deelprogramma Besturen (2.1.4). De opbrengsten van hoofdstuk 2 (zoals omgevingsvergunningen) gebruikten we voor wonen en bouwen. Dit is onderdeel van deelprogramma 2A Passend wonen (2.1.1). Uit het overzicht blijkt dat de opbrengsten niet de kosten dekken. In 2024 was de dekking 25% (geraamd 22%), in 2023 was dit 26%.

Dat de dekking eenmalig verbeterde, ondanks het tekort bij omgevingsvergunningen, komt door de toename in verstrekte reisdocumenten en rijbewijzen.