We hebben forse ambities op meerdere beleidsvelden, zoals op het gebied van Wonen, Energie(transitie), Werkgelegenheid, Zorg en Leren, Landschap en landbouw en in de openbare ruimte. Voor het realiseren van deze ambities is meestal grondoppervlakte nodig. Het uitwerken en realiseren van ambities gebeurt zowel door de gemeente als door de samenleving. Wij beschikken daarvoor over een gereedschapskoffer met instrumenten en beleidsregels, variërend van een faciliterende rol tot een meer risicovolle en actieve rol.

Dit alles is samengevat in de nota Grondbeleid, die vastgesteld werd in februari 2023. Hiermee legden we de fundamenten om samen met de samenleving te werken aan 'Bronckhorst 2 maal zo mooi'.

We ontwikkelden een aanvullend instrumentarium en pasten deze toe

We richtten ons op twee grote beleidsambities: Wonen en Werkgelegenheid (mogelijk maken van bedrijfshuisvesting). Dit is uitgewerkt in de Woonvisie 2019-2025 en het Regionaal Programma Werklocaties (RPW). We werkten hiervoor samen met particuliere initiatiefnemers en maatschappelijke partners, zoals woningbouwcorporaties.

We kochten alleen grond of vastgoed aan met een specifieke doelstelling. Voorwaarde daarbij was dat maatschappelijke organisaties of marktpartijen niet zelf konden of wilden kopen. In 2023 stelde de raad de kadernota Flexwonen en de kaders van CPO2.0 vast. Daarnaast ontwikkelden we een gedragslijn voor de huisvesting van arbeidsmigranten en pasten we de starterslening aan.

Vanaf begin 2023 gebruikten we ook voor andere beleidsterreinen de gereedschapskoffer van grondbeleid, waaronder de strategische aankopen van de feestzaal in Achter-Drempt voor woningbouw en van zaal Nijhof in Halle voor de nieuwbouw van een school.

Voor gewenste regie op de woningbouwontwikkeling in Hummelo realiseerden we de vestiging van de Wet Voorkeursrecht Gemeenten (WVG).

Kostenverhaal

We formuleerden in de Omgevingsvisie meerdere ruimtelijke ambities. Om die ambities te halen, schreven we beleid en zetten we medewerkers in. Voor de bekostiging hiervan stelde de raad op 28 februari 2023 de Nota Bovenwijkse Voorzieningen vast.

We berekenden de kosten toe aan ontwikkellocaties en/of herbestemming van bestaande bebouwing. Wanneer er sprake is van functieverandering of er worden meer bouwmogelijkheden toegestaan, is de afdracht € 19/m². We storten alle bijdragen in de Reserve Bovenwijkse Voorzieningen binnen de lopende exploitatie.

We hebben onderstaande actieve grondexploitaties

Industriepark Zelhem

Samen met de bedrijven zochten we op dit terrein naar verbetering van de totale ruimtelijke structuur. Hierdoor ontstonden win-winsituaties voor klimaatadaptie en de verbetering van de bedrijfsvoering van de betrokken bedrijven. De herverkaveling van de eigendommen zorgde voor een vrijkomende kavel van 3.750 m² die we opnieuw kunnen uitgeven. De herinrichting van de openbare ruimte loopt door tot medio 2024. Meer hierover leest u in deelprogramma 3A Economie (2.1.3).

Bedrijventerreinen A18 en Docks-NLD

Het samenwerkingsverband West Achterhoek ontwikkelde voor de regio, de bedrijventerreinen A18 in Wehl (gemeente Doetinchem) en Docks-NLD in ’s-Heerenberg (gemeente Montferland). Na jaren van een verliesprognose was vanaf 2022 sprake van een licht positief exploitatieresultaat. Op basis van de samenwerkingsovereenkomst, uit 2010, met de regiogemeenten is het aandeel van Bronckhorst 20%. Binnen de regio werd verkend hoe het overschot opnieuw kan worden ingezet voor de ontwikkeling van een nieuw regionaal bedrijventerrein. Het verwachte overschot kan dan worden ingezet als een soort van “verdubbelaar” in de onderhandelingen met de provincie (en het Rijk) voor cofinanciering.

Onze financiële verkenningen/financiële QuickScans

Voor de andere gebiedsontwikkelingen werkten we vooral met financiële verkenningen als onderdeel van het projectmatig werken. Zodra een project van de voorbereidingsfase overgaat naar de uitvoeringsfase, leggen we tegelijkertijd met de vaststelling van het Omgevingsplan ook de financiële uitvoerbaarheid (een grondexploitatie) aan de raad voor om vast te stellen. Als sprake is van een particulier initiatief worden daarbij de kostenverhaalsregels in het Omgevingsplan vastgesteld. Tot op heden openden we nog geen nieuwe grondexploitaties. In 2024 stelt de raad een 1^e veegplan grondexploitaties vast. Projecten in dit veegplan zijn: ‘t Ludger Wichmond, CPO Hummelo en Tarwestraat Halle. We actualiseren het plan Industriepark Zelhem. Project Zelhem-’t Loo komt medio 2024 apart in de raad.

Overige resultaten

Samen met stichting Het Kunstgemaal en WARC zorgden we voor een nieuwe toekomstbestendige invulling van het gemeentelijke object/monument in Bronkhorst.

Het stationsgebouw Vorden verkochten we voor de ontwikkeling van een bedrijfsverzamelgebouw met daarboven enkele appartementen. Vanwege het niet doorgaan van de verkoop aan Chocolaterie Magdalena konden we de eerdere afspraak over verrekening van leges met de verkoopopbrengst niet realiseren. We konden deze legeskosten niet in rekening brengen bij de nieuwe eigenaar.

Het pand en terrein van de voormalige basisschool de Vordering in Vorden werd na een selectieprocedure verkocht aan een ontwikkelaar. Deze realiseert hier 9 startersappartementen en een gemeenschappelijke tuin. We verleenden de omgevingsvergunning en naar verwachting start de (voor)verkoop in maart 2024. 

Voor Achter-Drempt sloten we een anterieure overeenkomst voor de verkoop en ontwikkeling van 32 woningen op het Willibrordusplein en de grond bij ontwikkelaar in eigendom.

De 13 bouwkavels aan het Ludger in Wichmond kregen een woonbestemming en een groot deel van deze kavels werd in optie uitgegeven. Hier komen starterswoningen en levensloopbestendige woningen, in (collectief) particulier opdrachtgeverschap.

Voor Halle sloten we een anterieure overeenkomst voor de ontwikkeling van 12 woningen, waarvan vijf woningen in een rij voor starters op gemeentegrond.

Voor de verbetering van de infrastructuur in Zelhem kochten we de woning Magnoliaweg 2 aan. De financiële aspecten van deze aankoop maken onderdeel uit van het uitvoeringskrediet van de reconstructie.

We sloten anterieure overeenkomsten met ontwikkelaars van CPO Hummelo en basisschool Velswijk.